پانزدهم شعبان تنها برای شیعیان اهمیت ندارد بلکه برای اهل سنت به ویژه طریقتهای تصوف آن نیز جایگاه خاصی دارد. روایات متعددی از پیامبر(ص) و صحابه درباره اهمیت عبادت در این شب و مشخص شدن روزی و مقدرات انسان در آن وجود دارد.[۱] برخی از علمای اهل سنت در صحت این روایات تردید داشته و وجود فضیلت برای شب نیمه شعبان را رد میکنند این در حالی است که ابن تیمیه، نظریه پرداز سلفیه، نیز نتوانسته فضیلت این شب را نادیده بگیرد اما اجتماع مسلمانان در مسجد برای احیا و خواندن نماز صد رکعتی این شب را بدعت دانسته است.[۲]بر همین اساس علمای سلفی قرن چهاردهم و پانزدهم هجری نظیر تهانوی، یوسف قرضاوی و محمد صالح منجد شب زنده داری و برگزاری مراسم شب برات را عملی بیاساس و بدعت میدانند.[۳][۴][۵]
اهل سنتِ معتقد به فضیلت نیمه شعبان، به شب زندهداری و انجام امور عبادی نظیر خواندن قرآن، برپایی نمازهای مستحبی، دعا و روزه داری در روز نیمه شعبان اهتمام میورزند. این شب نزد آنان نیز به شب برات معروف است.[۶] خواندن صد رکعت نماز یا همان صلوه الخیر که در آن هزار بار سوره توحید خوانده میشود از جمله اعمال عبادی مشترک میان شیعه و اهل سنت است.[۷] مراسم شب برات در برخی از مناطق اسلامی نظیر شبه قاره هند بازیارت قبور، دادن غذا و صدقه به نیازمندان همراه است.[۸]
- منذری، الترغیب والترهیب، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۳، ۷۴؛ ج۳، ص۶۷، ۲۳۳ و۳۰۷-۳۰۹؛ البانی، السلسله الصحیحه، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۳۵؛ ج۴، ص۸۶؛ ابن حجر عسقلانی، الأمالی المطلقه، ۱۴۱۶ق، ص۵۲؛ بیهقی، شعب الایمان، بیروت، ۱۴۲۱ق، ج۳، ص۳۷۸-۳۸۶؛ احمد نگری، جامع العلوم، ۱۳۹۵ق، ج۳، ص۱۷۹.
- ابن تیمیه، فتاوای، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ج۵، ص۳۴۴.
- تهانوی، تسهیل بهشتی زیور، به اهتمام اساتید جامع الرشید، کتاب گهر، کراچی، ۱۳۲۷ق، ص۷۵.
- حکم شرعی شب زندهداری و برگزاری مراسم عبادی به مناسبت نیمه شعبان، پایگاه اینترنتی یوسف قرضاوی.
- عطیه صقر، شب نیمه شعبان؛ فضیلت و حکم شرعی شب زندهداری در آن، پایگاه اینترنتی اسلام آن لاین.
- ملتانی، بهاء الدین زکریا، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۱۷۴-۱۷۶؛ علوی کرمانی، سیر الاولیاء، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۴۰۵؛ نوربخش، الفقه الاحوط، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۱۱۲-۱۱۳.
- علوی کرمانی، سیرالاولیاء، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۴۰۵.
- احمد دهلوی، فرهنگ آصفیه، ذیل «شب برات»، لاهور، ۱۹۸۶م.
ویکی شیعه
ثبت دیدگاه