پرهیز از اختلاف در دین خدا

امام علی علیه السلام می فرمایند : «إیّاکُم و التَّلَوُّنَ فی دِینِ اللّه، فإنَّ جَماعَهً فیما تَکْرَهونَ مِن الْحَقِّ خَیْرٌ مِن فُرقَهٍ فیما تُحِبّونَ مِنَ الْباطِلِ، وَ إنَّ اللّه َ سُبحانَهُ لَم یُعْطِ أحَدا بفُرقَهٍ خَیْرا، مِمّن بَقِیَ؛ از چندرنگی و اختلاف دردین خدا بپرهیزید؛ زیرا یکپارچگی در آنچه حق است ولی شما آن را ناخوش می دارید. از پراکندگی در آنچه باطل است اما خوشایند شما می باشد بهتر است. خدای سبحان به هیچ یک از گذشتگان و باقی ماندگان بر اثر تفرقه و جدایی خیر و خوبی عطا نکرده است».(نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص: ۲۵۵)

در روایت دیگری امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند : «وَ إِیَّاکُمْ وَ التَّفَرُّقَ فَإِذَا نَزَلْتُمْ فَانْزِلُوا جَمِیعاً وَ إِذَا ارْتَحَلْتُمْ فَارْتَحِلُوا جَمِیعاً؛ از تفرقه و جدایی بپرهیزید، سپس هرگاه در جائی فرود آمدید، همگی فرود آئید و هرگاه کوچ کردید، با هم کوچ کنید»(نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص: ۳۷۱).

شیطان سرچشمه پراکندگی و اختلاف

امام علی علیه السلام می فرمایند: «إنَّ الشَّیْطانَ یُسَنّی لَکُم طُرُقَهُ، و یُریدُ أنْ یَحُلَّ دِینَکُم عُقْدَهً عُقْدَهً، و یُعْطیَکُم بِالْجَماعَهِ الفُرْقَهَ، وَ بِالْفُرْقَهِ الفِتْنَهَ، فَاصْدِفُوا عَنْ نَزَغاتِهِ و نَفَثاتِه؛ همانا شیطان راه های خود را برای شما آسان و هموار می کند و می خواهد بند بند دین شما را بگسلاند و به جای یکپارچگی پراکندگی نصیبتان کند و بر اثر پراکندگی فتنه و فساد پدید آورد. پس از وسوسه ها و افسون هایش رویگردان شوید.»#نهج_البلاغه (للصبحی صالح)، ص: ۱۷۸)

ارزش و بهای نعمت اتحاد

امیر المؤمنینعلیه السلاممى فرمایند: «فَإِنَّ اللهَ – سُبْحَانَهُ – قَدِ إمْتَنَّ عَلَى جَمَاعَهِ هَذِهِ الْأُمَّهِ فِیمَا عَقَدَ بَیْنَهُمْ مِنْ حَبْلِ هَذِهِ الْأُلْفَهِ الَّتِی یَنْتَقِلُونَ فِی ظِلِّهَا وَ یَأْوُونَ إِلَى کَنَفِهَا بِنِعْمَهٍ لَایَعْرِفُ أَحَدٌ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ لَهَا قِیمَهً لِأَنَّهَا أَرْجَحُ مِنْ کُلِّ ثَمَنٍ ؛ وَ أَجَلُّ مِنْ کُلِّ خَطَرٍ؛ خداوند بر این امّت، منت گذارده و بین آنان ریسمان الفت [و اتحاد] را گره زده است که در سایه آن آمد و شد کنند و به کنف حمایت آن پناه گیرند، این نعمتى است که احدى نمى تواند بهایى برایش بگذارد، زیرا از هر بهایى گرا نقدرتر و از هر چیز پرارزشى، باارزشتر است».(منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (خوئى)، ج‏۱۲، ص: ۲ – شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید، ج‏۱۳، ص: ۱۷۹)

اختلاف و سست شدن بنیاد «اندیشه درست»

حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «الْخِلَافُ یَهْدِمُ الرَّأْی؛ اختلاف، بنیاد «اندیشه درست» را درهم می‏ ریزد.»(نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص: ۵۰۷) .

خدا با جماعت است

امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند : «فَإِنَّ یَدَ اللَّهِ عَلَى الْجَمَاعَهِ وَ إِیَّاکُمْ وَ الْفُرْقَهَ فَإِنَّ الشَّاذَّ مِنَ النَّاسِ لِلشَّیْطَانِ کَمَا أَنَّ الشَّاذَّهَ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ دست خدا بر سر جماعت است، از تفرقه بپرهیزید، زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همانگونه که گوسفند تکرو، طعمه گرگ است»(نهج البلاغه، خطبه۱۲۷).

برای اتحاد از امت های گذشته عبرت بگیرید

امام علی علیه السلام می فرمایند: «از بلاهایی که به سبب اعمال زشت و نکوهیده بر سر ملت های پیش از شما آمد بپرهیزید و احوال خوب و بد آنان را به یاد آورید و از این که چون آنان باشید دوری کنید. اگر در احوال نیک و بد آنان بیندیشید همان کاری را عهده دار شوید که عزیزشان گرداند و دشمنانشان را از آنان دورساخت و تندرست نگاهشان داشت و نعمت و فراوانی به سراغشان آمد و نیکوکاری و بزرگواری باعث پیوند آنان گردید و آن از تفرقه و پراکندگی اجتناب ورزیدن و به یکدیگر مهربانی کردن و همدیگر را به این کار تشویق نمودن است و از کارهایی که پشت آنان را شکست و قدرت آنان را از بین برد دوری کنید ؛ کارهایی چون کینه ورزی دل ها و دشمنی سینه ها و پشت کردن جان ها به یکدیگر و دست شستن از یاری هم و در احوال مؤمنان پیش از خود نیز بیندیشید… و بنگرید که آنان چگونه بودند آن گاه که جمعیت ها فراهم بودند و خواست ها یکی بود و دل ها یکسان بود و چگونه دست ها یار هم بودند و شمشیرها به کمک یکدیگر می آمدند و بینشان ژرف و اراده ها یکی. آیا مهتران سراسر زمین نبودند و بر گرده جهانیان شهر یاری نمی کردند؟ نیز به فرجام کار آن ها بنگرید آن گاه که در میانشان جدایی افتاد و رشته الفت از هم گسست و سخن ها و دل هایشان از هم جدا گشت و به دسته های گونه گون تقسیم شدند و دسته دسته شده به جان هم افتادند. در این هنگام خداوند جامه کرامت را از تن آنان برکند و نعمت های فراوانش را از ایشان گرفت و داستان سرگذشت آنها در میان شما ماند تا درس عبرتی برای عبرت آموزان باشد».(نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص: ۲۹۵).

یادداشت: علی کفشگر فرزقی

منبع:

نهج البلاغه صبحی صالح، منهاج البراعه، شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید

https://tv.razavi.ir